A Academia Galega de Xurisprudencia e Lexislación, xestouse por iniciativa do Ilustre Colexio Provincial de Avogados da Coruña sendo Decano o Excmo. Sr. D. Manuel Iglesias Corral.
Por Orde do Ministerio de Educación e Ciencia do 23 de Xullo de 1966 aprobáronse os Estatutos da Academia, con sede na cidade da Coruña e autorizando o uso da denominación “Academia Galega de Xurisprudencia e Lexislación”, así como a utilización por parte dos seus membros do título de Académico.
O Ilustre Colexio Provincial de Avogados da Coruña impulso de forma decisiva a creación da Academia e posterior funcionamento, tanto cando as súas dependencias atopábanse no Palacio de Xustiza, como tamén na súa actual sedel, en cuxos locais se desenvolveron desde o seu comezo os actos corporativos da Institución, ata o seu traslado á sede actual na Praza Pintor Sotomayor, 1 (Edificio Real Consulado do Mar) da Coruña.
A Academia compóñena corenta académicos de número, académicos de honra e membros correspondentes. O seu obxecto, sinalado estatutariamente, está constituído pola actividade xurídica galega en xeral, cursos, conferencias, seminarios, coloquios, concursos, revistas e publicacións, biblioteca, informes, ditames e consultas, propostas de reformas xurídicas, celebración de congresos, relacións externas coa Real Academia de Xurisprudencia e Lexislación, Instituto de España, institucións afíns, universidades e colexios profesionais; en suma, o amplo ciclo da actividade xurídica e jurisprudencial.
O tratamento dos asuntos científicos foi encadrado en cinco seccións: 1) Dereito Administrativo, Urbanístico e Agrario; 2) Dereito Civil, Mercantil e Canónico; 3) Dereito Fiscal e Laboral; 4) Dereito Penal e Procesual; 5) Dereito Foral Galego; 6) Estudos xurídicos en xeral.
O traxe Académico consiste en toga forense con vuelillos brancos nos puños sobre fondo vermello, birrete negro con pompón vermello e luvas brancas. Baixo a toga os Académicos levarán pantalón negro e gravata de lazo tamén negra, con pescozo alto.
O 27 de Marzo de 1967 en acto celebrado no Ilustre Colexio Oficial de Avogados da Coruña constituíuse, integrou e puxo en funcionamento a Academia, sendo nomeado Presidente fundador o Excmo. Sr. Don Manuel Iglesias Corral e como Académicos de Número que ocuparon as correspondentes cadeiras de brazos:
ACADÉMICOS DE NÚMERO (primeira nómina de académicos)
Por orde Nº Medalla Corporativa
Nº 1.- D. Manuel Iglesias Corral
Nº 2.- D. Paulino Pedret Casado
Nº 3.- D. Federico Castejón y Martínez de Arizala
Nº 4.- D. Evaristo Mouzo Vázquez
Nº 5.- D. Pío Cabanillas Gallas
Nº 6.- D. Raimundo Vidal Pazos
Nº 7.- D. Gerardo Abad-Conde y Sevilla
Nº 8.- D. Carlos Martínez-Barbeito y Morás
Nº 9.- D. Servando Núñez Macías
Nº10.- D. José Puentes González
Nº11.- D. Pedro González López
Nº12.- D. José Samuel Roberes García
Nº13.- D. José Manuel Liaño Flores
Nº14.- D. Isidoro Millán Mariño
Nº15.- D. Antonio Vázquez Mouzo
Nº16.- D. Joaquín Otero Goyanes
Nº17.- D. Manuel Taboada Roca
Nº18.- D. Arsenio Cristóbal y Fernández-Portal
Nº19.- D. Antonio Pedrosa Latas
Nº20.- D. Manuel Lojo Tato
Nº21.- D. Florentino Vidal Fuentes
Nº22.- D. Juan Fernández García
Nº23.- D. José Pérez Ardá y López Valdivieso
Nº24.- D. Marcelino Cabanas Rodríguez
Nº25.- D. Carlos Gómez Carreras
Nº26.- D. Juan Morros Sardá
Nº27.- D. Santiago Nogueira Romero
Nº28.- D. Antonio Rosón Pérez
Nº29.- D. Antolín Sánchez Vieites
Nº30.- D. Benigno Varela Fernández
Nº31.- D. José Samuel Roberes Álvarez
Nº32.- D. Sebastián Martínez Risco y Macías
Nº33.- D. Ernesto Baltar Santaló
Nº34.- D. Camilo Suárez Fernández
Nº35.- D. Rafael Areses Pérez
Nº36.- D. Dimas Hernández Corchero
Nº37.- D. José Pérez Ávila
Nº38.- D. Manuel Ojea Otero
Nº39.- D. José Luis López Mosteiro
Nº40.- D. Francisco Jiménez de Llano
No devandito acto se deu lectura aos Estatutos da Academia que foran aprobados pola Orde Ministerial do 23 de Xullo de 1966, e designáronse os membros da Xunta de Goberno, que quedo constituída do seguinte modo: Presidente, D. Manuel Iglesias Corral; Vicepresidente, D. Pedro González López; Secretario, D. José Puentes González; Bibliotecario, D. Arsenio Cristóbal y Fernández-Portal; Tesoureiro, D. Juan Fernández García; Vogal 1º, D. Raimundo Vidal Pazos e Vogal 2º, D. Florentino Vidal Fuentes.
O Regulamento da Academia foi aprobado en Sesión do Pleno celebrada o 23 de Xullo de 1967, onde acordouse celebrar Sesión Solemne de apertura na que pronunciaría o seu discurso de ingreso o Presidente da mesma, o que tivo lugar o 10 de agosto de 1967 no Salón capitular do Concello da Coruña. Leste foi o primeiro discurso de ingreso lido que versou sobre “Os Grandes Jurisconsultos Galegos, Bernardo o Compostelán o Mozo”. Foi contestado polo Subsecretario do Ministerio de Educación e Presidente de Honra da Academia Excmo. Sr. D. Luís Legaz Lacambra.
En 1989 faleceu o primeiro Presidente e fundador desta Academia, Excmo. Sr. Don Manuel Iglesias Corral, insigne xurista, impulsor desta Institución e de toda a súa actividade científica.
En febreiro de 1990 é elixido polo Pleno de Académicos un novo Presidente, o Maxistrado Excmo. Sr. Don José Antonio García Caridad, sucedendo no cargo ao Excmo. Sr. Don Manuel Iglesias Corral.
A Xunta de Galicia concedeu á Academia Galega de Xurisprudencia e Lexislación, en atención aos méritos que nela concorren a MEDALLA CASTELAO por Decreto 130/1991 do 25 de abril de 1991.
O 1 de xullo de 2010 quedo integrada como academia asociada ao Instituto de España.
O 7 de xullo de 2011 recíbese Credencial Nº 229/2011 do Xefe da Casa de S.M. O Rey, comunicando que S.M. o Rey, accedendo á petición que Lle foi formulada, tivo a ben conceder o título de REAL á Academia Galega de Xurisprudencia e Lexislación.
En aplicación do disposto no artigo 27.19º do Estatuto de autonomía para Galicia e do artigo 3 da Lei orgánica 16/1995, do 27 de decembro, de transferencias de competencias á Comunidade Autónoma de Galicia, a Academia Galega de Xurisprudencia e Lexislación está adscrita á Consellería de Xustiza, Interior e Administración Local segundo “DECRETO 373/2003, do 16 de outubro, sobre asunción por parte da Comunidade Autónoma de Galicia das funcións en materia de Academias e a súa asignación a diversos departamentos da Xunta de Galicia.”